Küresel ısınma, susuzluk, çevre kirliliği ve doğal kaynakların hızla tüketilmesi yapı sektöründe çevre dostu binaların yapılmasını gündeme getirmiştir. Çevre dostu bina yapımına ilgi giderek artarken yeşil bina olarak tabir edilen yapılar ortaya çıkmıştır. Belli standartlar getirilerek sertifikalanmakta olan yeşil binalar, yapı sektöründe daha değerli, doğaya saygılı, ekolojik, konforlu ve enerji tüketimini azaltan binalar olarak ön plana çıkmıştır. Binalar, dünyada enerjinin yaklaşık üçte birini kullanmaktadır. Yeşil bina uygulamaları ile enerji tasarrufu, doğayı koruma ve konforlu bir yaşam ortamı hedeflenmektedir.
YEŞİL BİNANIN FAYDALARI
- Kentsel yaşam alanlarına değer katması
- Binanın değerini artırması
- Yapım aşamasında doğal çevre tahribatının en aza indirilmesi
- Temiz teknolojilerin kullanımı ve geliştirilmesine ortam sağlaması
- Hafriyat ile ortaya çıkan atık malzemenin değerlendirmeye alınması
- Yeşil çatı uygulaması ile yağmur sularının arındırılması
- Yağmur sularının kullanımı ile kanalizasyon sisteminin yükünü azaltma
- Güneş enerjisinden yararlanma
- Doğal ışıktan yararlanma
- Yeşil katmanların güneş ışınlarını yansıtmaması ile sera etkisini oluşturan yansımaları azaltması
- Enerji tasarrufu sağlaması
- Yeşil katmanları ile oksijen üretmesi
- İzolasyon sistemleri ile ısıtma soğutma maliyetlerinin ve karbondioksit salınımının azaltılması
UYGULAMA ÖZELLİKLERİ
- Tasarım aşamasında yeşil bina standartları ile projelendirme, basit ve yenilikçi çözümle yapım maliyetlerinin optimize edilmesi
- Doğal çevre ile uyumlu bir yapılanma
- Hafriyatın minumuma indirilmesi ve atık malzemenin kullanılmasına yönelik tasarım
- Yeşil çatı (bakınız Yeşil Çatı)
- Etkili yalıtım sistemleri ile enerji tasarrufunun sağlanması, ses ve ısı yalıtımının oluşturulması
- Doğal ışık ile aydınlatmayı binanın içinde olabildiğince kullanabilecek bir mimari
- HVAC (ısıtma, soğutma ve havalandırma) sisteminde etkili çözümler
- VOC (volatile organic compound – uçucu organik bileşik) değeri düşük yapı malzemelerinin ve dekorasyon ürünlerinin kullanılması
- Fotovoltaik panel sistemleri ile güneş enerjisinin kullanılması
- Az su tüketen bitki ve ağaçlar ile peyzaj yapılması
- Atık malzemelerden dönüştürülerek üretilen yapı malzemelerinin kullanılması
- Harekete duyarlı sensörler ile havalandırma ve ışıklandırma
- Binanın kendi elektriğini üreten sistemlerin kurulması
- Yer altı ısı kaynağının kullanılması (Ground Source Heat Pump System – GSHP)
- Güney cephede tromb duvarı uygulamaları ile kışın ısı ihtiyacının yarısının güneşten sağlanması
YEŞİL BİNADA MALİYET
Bir binanın “Yeşil Bina” ünvanını alması için tasarımı, yapım sistemi ve yapı malzemelerinde seçici davranılması maliyetlerin artacağını düşündürmektedir. Fakat binanın prestij ve değerinin artması, enerji tüketimindeki tasarruf göz önüne alındığında artan maliyet kazandırdıkları karşısında önemini yitirir. Özellikle mimari tasarım sürecinde doğru karar ve ilkeler ile bina değeri yükseltilebileceği gibi maliyetler de optimumda tutulabilir. Yeşil binaların giderek önem kazanması ve yaygınlaşması ile tercih edilme önceliği de artacaktır.
İlk yapım maliyetlerinin % 5 – 10 arasında artırdığı tahmin edilen yeşil binaların enerji tasarrufunda %50 -70’e varan tasarruf sağladığı gözlenmektedir. Uzun dönemde yeşil binalar, işletme maliyetlerinin düşük olması ile önemli kazanımlar sunmaktadır.
LEED YEŞİL BİNA DERECELENDİRME SİSTEMİ
- LEED Sertifikası (40-49)
- LEED Gümüş Sertifika (50-59)
- LEED Altın Sertifika (60-79)
- LEED Platin Sertifika (80+)